Hoe komen we af van het “alfamannetje”?
“Jullie zeggen dat ik het zo moet doen, dus dat doe ik lekker niet.” Het was de verliezende zet aan het einde van een enorm spannend coöperatief spel. Een vriend en ik hadden 3 beurten vooruit gedacht om nog met de winnende strategie te komen. Onze derde speler moest maar doen wat wij hem opdroegen. En dat weigerde hij.
Op dit moment, een paar jaar geleden, ontdekte ik dat ik misschien niet altijd samenwerk als ik coöps speel. Ik vind winnen belangrijk en dus doe ik alles wat daar voor nodig is, soms blijkbaar ten koste van mijn medespelers.
Dit heet het Alpha Player Syndrome, alfaspelersyndroom. Dat is wat er kan gebeuren als een coöperatief spel toelaat dat één speler de overhand neemt. Overleg met elkaar is goed, maar bevelen uitdelen is geen samenwerking meer. In deze blogpost laat ik zien wat de nadelen zijn van het alfaspelersyndroom en wat je er zelf aan kunt doen om het te verminderen.
De nadelen
| Voor de alfaspeler | Voor de andere spelers |
| Speelt het spel alleen | Geen invloed op het spel |
| Geen samenwerking | Geen samenwerking |
| Moet de baas spelen | Delen niet in de overwinning |
De oorzaken
Er zijn verschillende redenen waarom tijdens het spel iemand alles overneemt. Dat ligt voor een deel bij de spelers en voor een deel bij het ontwerp. Maar oorzaken die we kennen zijn onder andere:
- Verschil in ervaring bij de spelers (10 keer gespeeld vs. de eerste keer)
- Eén van de spelers heeft van nature een bazig karakter en een sterke winnersmentaliteit
- Het spel is te voorspelbaar
- Er is één superieure strategie
- Er is genoeg informatie om alle opties te overzien en in detail af te wegen
Herkenbaar?
Hoe los je het op?
Als uitgever zijn we ons natuurlijk bewust van deze uitdaging en we kijken bij nieuwe spellen naar manieren om het alfaspelersyndroom tegen te gaan. Sommige van deze trucs kan je ook thuis toepassen door een paar huisregels toe te voegen.
- Deel minder informatie
Bij een spel waarbij iedereen elkaars kaarten mag zien, kun je eens met gesloten kaarten spelen. Of spreek met elkaar af dat je bepaalde woorden niet meer mag zeggen. - Speel met een tijdslimiet
Pas op dat je je gezellige spellenavond niet te stressvol maakt, maar als je minder tijd hebt om uitgebreid alle opties te bekijken en na te denken, dwing je alle spelers om bij te dragen. Spreek wel van te voren met elkaar af hoeveel tijd je hebt per beurt, of voor het hele spel, en wat er gebeurt als je over de tijd heen gaat. - Wissel de alfaspeler
Niet geschikt voor alle spellen, maar je kan met elkaar afspreken dat elke beurt of ronde iemand anders de baas is. Deze persoon mag zijn adviseurs raadplegen, maar hoeft er niet naar te luisteren. - Voeg meer rollen toe
Bedenk van te voren samen wie tijdens dit spel de rebel, de meeloper, de neuroot, de chaoot, de lolbroek etc. is. Kies een rol die bij je persoonlijkheid past of juist een die je anders nooit aanneemt. Probeer samen de lol te ervaren van de nieuwe dynamiek die hierdoor ontstaat tijdens het spelen. - Gun het anderen om te leren van fouten
Ben je zelf een alfaspeler? Bedenk je dan dat de lol van veel coöperatieve spellen zit in de uitdaging en om te leren daar een oplossing voor te vinden. Check voor het spel begint dat iedereen de regels begrijpt aan de hand van een paar voorbeelden. En laat het spel daarna gespeeld worden. Doe wat klopt in jouw rol, maar laat de anderen zelf beslissen. - Los het samen op
Zorg er samen voor dat jullie het op tijd aangeven als iemand te dominant speelt. Hou samen in de gaten dat iedereen ruimte krijgt om zijn/haar inbreng te geven. Check bij elke belangrijke strategiekeuze of iedereen het ermee eens is. Van speler Alfa naar team Omega.
Gaat één van bovenstaande tips helpen om bij jou thuis het alfaspelersyndroom terug te dringen? Zijn er nog andere methoden die je toe kan passen?
Zijn er mensen met wie je wel eens coöperatieve spellen speelt die ook wat zouden hebben aan de tips in dit artikel? Deel het dan gerust via facebook, twitter of mail. Zo helpen we elkaar om de wereld een beetje coöperatiever te maken.
Max speelt zijn hele leven al spellen. Zijn eerste Sunny Games spel was Max de Kat. En niet veel later begon hij als spellenuitlegger op beurzen. Vele jaren later ontstond er de mogelijkheid om compagnon van Sunny Games te worden. En nu zijn samenwerkingsspellen waar hij mee opstaat en mee gaat slapen.
Ja dit ken ik maar al te goed. Meestal heeft het in onze gezinssituatie te maken met dat één iemand (ik noem geen naam!) meer het overzicht en de te spelen tactiek in de gaten heeft. De anderen laten zich dat een beetje aanleunen, maar dat is wel zonde. Elkaar advies geven mag, maar de uiteindelijke beslissing ligt bij de speler die aan de beurt is.
Coöperatieve spellen die een mogelijkheid van een verrader- saboteur-rol in zich hebben, hebben daar niet zo snel last van.
In onze visie zijn spellen met een verrader/saboteur geen coöperatieve spellen.
We blijven op zoek naar de ultieme teamervaring. Lees ook onze volgende blog!